Jak rozpoznać dysfunkcje w rozwoju mowy u dzieci w wieku 2,5 – 5 lat.

–    duża część spółgłosek ( trudność mogą sprawiać spółgłoski wargowo-zębowe :/w/-/f/ i tylnojęzykowe: /k/-/g/);

–    brakuje głosek dziąsłowych (sz, ż, cz, dż, r) i dentalnych ( s, z, c, dz);

–    słowa używane w funkcji mianownika ( rzeczowniki: nazwy członków rodziny, nazwy zwierząt często poprzez onomatopeje np. kaczka/ka ka/, nazwy zabawek, części ciała, nazwy ubrań, świat poza domem);

–     czasowniki w 3 os.lp np. jeść;

–    przymiotniki – jeden w kilku znaczeniach np./be/ zły brzydki gorący;

–    zaimki: tam, tu, co?, kto?, mój;

–    liczebniki: jeden, dwa, trzy;

–    partykuły: nie;

–    spójniki: i

–    przysłówki: ciemno, zimno, szybko, powoli.

PAMIĘTAJ!

wyżej podany zasób słownictwa zawiera uproszczenia, upodobnienia, przestawki, zastępstwa np. auto/bum bum/, pociąg /fu fuf/, kamyk /kam/, daj /da/, wstań /tań/.

–    pojawiają się wypowiedzi dwuwyrazowe

wypowiedzi dwuwyrazowe;

– rozumie związki przyczynowo-skutkowe ale ściśle związane z codziennym doświadczeniem dziecka np. /daj buty, bo idziemy na spacer/.

–    budowanie szeregów i wież z klocków;

–    dobieranie części obrazka do całości;

–    dobieranie identycznych obrazków;

–    dobieranie par zabawek;

–    dobieranie par: przedmiot i odp. mu obrazek.

–    wzrost zainteresowania rówieśnikami;

–    początki używania języka w kontaktach społecznych;

–    pojawienie się nowych uczuć np. negatywnych, co powoduje , że dzieci źle reagują na rozstanie z matką

–    naśladowanie czynności wykonywanych przez dorosłych;

–    brak tworzenia sekwencji czynności w zabawie ( podejmowane czynności wykonywane są oddzielnie);

–    zabawy równoległe z rówieśnikami.

–    nie posiada głosek dziąsłowych, stopniowe ustępowanie miękkości spółgłosek;

–    szybki rozwój konstrukcji składniowych ( jako pierwsze  spośród zdań złożonych podrzędnie pojawiają się zdania przyczynowe np. /nie ciem bo jest niedoble/, /daj mi kalośki bo pada/;

–    potrafi zakomunikować swoje potrzeby, zapytac o interesujące je fragmenty rzeczywistości;

–    stały wzrost słownictwa.

–    układanie obrazków w konturach;

–    składanie obrazków z części;

–    klasyfikowanie wg barwy;

–    klasyfikowanie wg kształtu;

–    klasyfikowanie wg kryterium użycia;

–    naśladowanie wzorów;

–    naśladowanie sekwencji tematycznych i atematycznych;

–    samodzielne odczytywanie samogłosek;

–    rozpoznawanie sylab otwartych;

–    globalne rozpoznawanie wyrazów i sylab.

–    rozumienie językowych zasad społecznych oraz słownictwa nazywającego emocje;

–    rozpoznawnie i nazywanie nieznanych do tej pory emocji

–    powtarzanie sekwencji czynności.

–    pojawienie się głosek dziąsłowych oprócz /r/;

–    częste używanie wyrazów nazywających cechy- wzrost liczby przymiotników i przysłówków;

–    spadek liczby neologizmów dziecięcych i błędów gramatycznych;

–    wiek pytań- lawinowo wzrastająca liczba pytań, pojawienie się pytania /dlaczego?/

–    swobodne nazywanie relacji przestrzennych wyrażeniami przyimkowymi.

–    identyfikowanie obrazków tematycznych (przedstawiają osoby, zwierzęta oraz przedmioty);

–    identyfikowanie obrazków atematycznych (symboliczne, abstrakcyjne);

–    początki umiejętności współdziałania;

–    pojawienie się nowych emocji głównie wstydu, zakłopotania, dumy i zazdrości;

–    umiejetność uczestniczenia w zabawach tematycznych i grach z regułami ;

–    wzrost zdolności językowych, w tym umiejętności nazywania emocji swoich i innych;

–    początek zdolności do reakcji odroczonych i umiejętności kontrolowania swoich ekspresji.

–    wzrost zdolności narracji;

–    kształtowanie się wiedzy metajęzykowej;

–    znaczny wzrost kompetencji komunikacyjnej;

–    swobodne operowanie elementami słownikowymi i gramatycznymi systemu językowego.

–    myślenie przez analogię;

–    kategoryzowanie.

–    pełna zdolność do zabaw tematycznych;

–    silne poczucie tożsamości płciowej;

–    dalszy rozwój moralny.